Van 2013 tot 2015 zijn er verschillende tijdelijk verruimde schenkingsvrijstellingen voor de eigen woning geweest die konden oplopen tot € 100.000.
Ze waren tijdelijk om de woningmarkt een impuls te geven. Menig spaarpotje is omgekeerd om (een deel van) de vrijstelling binnen te halen. Vooral ouders vonden het fijn om de hypotheekschuld die als een molensteen hangt om het gezin van zoon/dochter, te helpen verlagen of om een banklening mogelijk te maken. Maar € 100.000 schenken per kind was vaak teveel voor de jong gepensioneerden. Ze moeten nog een tijdje mee en de verzorgingsstaat staat te wankelen. Ze willen dus een buffer aanhouden. Dan maar iets minder dan € 100.000. Het was immers nu of nooit! Of de woningmarkt hiervan een impuls heeft gekregen, weet ik niet. De eigenwoningschuld is bij de begiftigden in elk geval per saldo gereduceerd (door aflossing of lagere opname).
Met enige verbazing las ik dan ook de motivering van het kabinet voor een structurele schenkingsvrijstelling van € 100.000 ter verlaging van de eigenwoningschuld. Deze vrijstelling per 2017 zou een ander doel dienen dan de tijdelijke. Wat mij betreft is dit semantiek. Het effect – een reducering van de eigenwoningschuld – is bij beiden gelijk. Prima idee dus, maar waarom beperkingen?
Bij de tijdelijke vrijstelling gold de leeftijdsgrens van 40 jaar niet. Begrijpelijk, juist de leeftijdscategorie tussen de 40 en 50 jaar blijkt de grootste hypotheekschuld te hebben (gemiddeld tussen de € 150.000 en € 200.000). Die generatie kon met de zogenoemde tophypotheken meer dan 100% van het aankoopbedrag van hun woning financieren en het aflossingsgeld gebruiken voor mislukte woekerpolissen. Deze generatie heeft ook serieuze bedragen zien verdampen en heeft woningen ‘‘onder water” staan. Omgekeerd is het de groep, waarvan de ouders op een leeftijd zijn gekomen dat zij bereid zijn om een substantieel deel van hun vermogen over te dragen aan de volgende generatie. De perfecte match. De leeftijdsgrens optrekken tot 50 jaar ligt dan in de rede.
Dan het overgangsrecht. Degene die in de jaren vóór 2013, in 2015 of in 2016 gebruik heeft gemaakt van de verhoogde vrijstelling (€ 25.322) of de extra verhoogde vrijstelling van € 52.752, kan vanaf 2017 tot 2019 nog een aanvullende schenking doen, totdat de volledige vrijstelling van € 100.000 is benut (althans als de begiftigde in 2018 nog niet ouder is dan 40 jaar). Maar als je in 2013 en 2014 al gebruik hebt gemaakt van een verhoogde vrijstelling, kom je niet in aanmerking, ook al is de schenking toen minder geweest dan € 100.000. Waarom die groep niet? En waarom alleen maar tot 2019?
Het kabinet wil de eigenwoningschuld terugdringen. Dan moet je ook bereid zijn om er een structurele stimulans aan te geven. Veel extra geld op de lange termijn kost het volgens mij niet, omdat bij de begiftigde de hypotheekrente over dit bedrag niet langer aftrekbaar is. Mijn advies: Als je het doet, doe het dan goed! Iedere begiftigde mag vanaf 2016 tot zijn 50e jaar verhoogde schenkingen belastingvrij ontvangen voor de eigen woning, totdat het totaal van verhoogde schenkingen van € 100.000 per schenker is bereikt.
Auteur: Robert Hoppenreijs
Bron: Tax Live